ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ

Η επικινδυνότητα από τη συνύπαρξη αναμένων κάρβουνων και ανθρώπων, σε κλειστούς χώρους, ήταν γνωστή από την αρχαιότητα.

Ο Γαληνός αναφέρει ότι οι ατμοί από μισοαναμένες φωτιές, έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων.

Στην αρχαιότητα ένας τρόπος εκτέλεσης ληστών ήταν ο εγκλεισμός τους σε μικρά κλειστά λουτρά με αναμμένα κάρβουνα.

Το CO είναι αέριο εξαιρετικά τοξικό. Αν ο αέρας περιέχει 1,28% CO, ένας κανονικός άνθρωπος πεθάνει σε λιγότερο από 3 λεπτά. Ως άχρωμο και άοσμο είναι μη ανιχνεύσιμο από τις ανθρώπινες αισθήσεις και επομένως πρόσθετα επικίνδυνο σε σχέση με άλλα δηλητηριώδη αέρια.

Τα αναμμένα κάρβουνα σε κλειστούς χώρους παράγουν CO, διότι το οξυγόνο καταναλώνεται, λιγοστεύει, και πραγματοποιείται η αντίδραση ατελούς καύσης του C

C + 1/2O₂ → CO

Η συνύπαρξη αναμένων κάρβουνων και ανθρώπων έχει ως αποτέλεσμα την πρόσθετη παραγωγή CO σύμφωνα με τις παρακάτω δύο χημικές εξισώσεις:

C + CO₂→ 2 CO C + H₂O → CO + H₂

Τα αέρια της εκπνοής των ανθρώπων, όπως και των λοιπών θηλαστικών, περιέχουν CO₂ και υδρατμούς, δηλαδή H₂O.

ΤΟ ΜΑΓΚΑΛΙ

Το μαγκάλι είναι μια απλή θερμαντική συσκευή, γνωστή κυρίως από το μεσαίωνα στην ανατολική Μεσόγειο. Προοριζόταν για χρήση σε κλειστούς ή ημίκλειστους χώρους. Το καύσιμο ήταν αναμμένα κάρβουνα, τα οποία μετέφεραν από κάποια εστία. Αποτελείται από δύο τμήματα, εντελώς απαραίτητα για τη σωστή χρήση του: το κυρίως σώμα και το καπάκι ή κάλυμμα. Η χρήση του καλύμματος ήταν απαραίτητη όταν το μαγκάλι μεταφερόταν σε κλειστό δωμάτιο χωρίς τζάκι, διότι εμπόδιζε την επαφή των αερίων του χώρου με τα αναμμένα κάρβουνα. Οι χρήστες του μαγκαλιού γνώριζαν πολύ καλά την επικινδυνότητα από την κακή χρήση του και για το λόγο αυτό δεν είχαν θύματα. Αν υπήρχαν θύματα από την ορθολογική χρήση του, δεν θα το χρησιμοποιούσαν. Πρέπει να τονίσουμε ότι πριν από έναν αιώνα, οι πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών δεν έκλειναν όπως τώρα, με αποτέλεσμα υπήρχε μια μικρή κυκλοφορία αέρα. Επίσης στα δωμάτια που χρησιμοποιούσαν μαγκάλι υπήρχε τζάκι.

Η ονομασία προέρχεται από την τουρκική λέξη «μανγκαλ». Στα αραβικά η αντίστοιχη λέξη είναι «μανκάλ». Στα τουρκικά με τη λέξη «μανγκαλ» ονομάζεται η κάθε εστία που λειτουργεί με κάρβουνα, όπως αυτές που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για μαγείρεμα (φουφού), ή για ψήσιμο κρεάτων (ψησταριά) κτλ. Στην ελληνική γλώσσα με τον όρο «μαγκάλι» εννοούμε αυτό που περιγράψαμε προηγουμένως.

ΑΓΝΟΙΑ

Σχετικά με τις ειδήσεις θανάτου από χρήση μαγκαλιού, θα πρέπει να επισημάνω τα εξής:

Οι θάνατοι από μαγκάλι οφείλονται πρωτίστως σε άγνοια και όχι στην οικονομική κρίση. Αν κάποιος γνωρίζει ότι θα πεθάνει από τη χρήση του, δεν θα το χρησιμοποιήσει.

Η διαρκής υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχομένων γνώσεων στα Σχολεία έχει τέτοια αποτελέσματα. Η άγνοια χημείας οδηγεί σε θανάτους από χρήση ή κακή χρήση μαγκαλιών, η άγνοια φυσικής και χημείας έχει ως αποτέλεσμα το 1/3 των ελλήνων πιστεύουν ότι μας ψεκάζουν τα αεροσκάφη, ο πλήρης εξοβελισμός του μαθήματος της αστρονομίας έχει ως αποτέλεσμα να εκτρέφουμε περίπου 20 χιλιάδες αστρολόγους, επίσημα δηλωμένους στην εφορία, η άγνοια βιολογίας έχει ως αποτέλεσμα να πιστεύουμε ότι επειδή (ή αν) οι αρχαίοι έλληνες ήταν ευφυέστεροι των υπολοίπων λαών, και οι απόγονοί τους, μετά από 2500 χρόνια, ήμαστε ευφυέστεροι των πάντων. Δεν θα αναφερθώ και στον τομέα των μαθηματικών, καθώς όλοι γνωρίζουμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό τελειοφοίτων Λυκείου δεν γνωρίζει πράξεις με δεκαδικούς αριθμούς.

8/1/2017

Πολυχρόνης Καραγκιοζίδης

Χημικός Σχολικός Σύμβουλος Χαλκιδικής και των Δήμων
Θερμαϊκού, Θέρμης και Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης